'Elazığ çiftçisi 134 milyon dolarlık Fairtrade pazarına girecek'

Bölgenin önde gelen ailelerinden, eski milletvekili Faruk Septioğlu, iletişim akademisyeni Doç. Dr. Osman Vedüd Eşidir'i makamında ziyareti sırasında yaptığı açıklamada, Fairtrade projesi hakkında şu bilgileri verdi:

“Türkiye’nin sebze-meyve deposu Elazığ’da üretilen tarımsal ürünler, dünya ile rekabet edebilmesi için sürdürülebilirlik vizyonuna sahip olmalı. Dünyadaki tüketicilerin bizim ürünlerimizi tercih etmesi için Fairtrade (Adil ticaret) logosu taşıması gerekiyor.

Fairtrade sertifikalı ürünler organiktir, plastik içermeyen ve biyolojik olarak doğada yüzde 100 parçalanabilen ambalajlar kullanırlar. Çiftçimiz, üretim yaparken doğayı korurken, tarım işçileri de hak ettikleri ücretlerle istihdam edilir.

Bu kapsamda, ata tohumuyla, genetiği korunmuş ve biyogenetik müdahaleye uğramamış gıdaları, ilaçsız tarım yöntemleriyle elde eden üreticileri destekleyeceğiz. Meydana getirilen ürünler, pestisit (tarım ilacı) ve ağır metal tahlillerinden geçirilerek satışa sunulacak.

Şu anda 134 milyon dolar civarında bulunan etik gıda (Fairtrade) sektörünün, 2027'de 200, 2032'de 280 milyon dolara ulaşması bekleniyor. Elazığ çiftçisi, uygulayacağımız proje ile bu pazara girerek hak ettiği payı alacaktır.

Bu arada, dünyadaki mevcut gıdanın yaklaşık yüzde 60-80'i kadınlar tarafından yetiştiriliyor. Buna rağmen kadınlar elde edilen kârın çok azını alırlar. Biz bu proje kapsamında kadınlarımıza hak ettikleri değeri, saygıyı sunacağız.”

FAIRTRADE BELGESİ NASIL ALINIR?

Fairtrade belgesi, Fairtrade organizasyonuna ya da kuruluş organlarına (fairtrade.net) yapılan başvuru ile başlatılır. Standartların oluşması ile bu hakka sahip olunabilir.

FAIRTRADE, ÇOCUK İŞÇİLİĞİNİ ÖNLER

Dünya çapında 152 milyon çocuk işçisi var. Bu çocukların yüzde 70'i tarımda çalışıyor. Günümüzde, 98 milyon çocuk ve gencin tarımda çalıştığı tahmin edilmektedir. Bunların birçoğu okula gitmiyor, oyun oynamak için çok az zamanları var ve uygun beslenmiyorlar veya gerekli bakımı almıyorlar. 

Fairtrade, Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) asgari yaş ve çocuk işçiliğinin en kötü biçimleri tarafından tanımlanan çocuk işçiliğini yasaklar.

Fairtrade Standartları’ndaki özel kriterler şunları içerir:

-15 yaşın altındaki çocuklar Fairtrade kuruluşları tarafından istihdam edilemez. 
-18 yaşın altındaki çocuklar, eğitimlerini veya gelişimlerini tehlikeye atacak işler yapamazlar.
-Çocukların aile çiftliklerinde yardım etmelerine yalnızca katı koşullar altında izin verilir. İş yaşa uygun olmalı ve okul saatleri dışında veya tatillerde yapılmalıdır.

Hiç kimse bir ürünün çocuk işçiliğiyle elde edilmemiş olduğuna dair yüzde 100 garanti veremez. Faitrade, çocuk işçiliği gereksinimlerinde ihlaller tespit ettiğinde, çocukları korumak için derhal harekete geçer.

Fairtrade ürünlerini satın alarak, üreticilere yalnızca daha iyi bir yaşam elde etmeleri ve çocuklarını okula göndermeleri için değil, aynı zamanda kendi toplumlarında çocuk işçiliğinin altında yatan nedenlerle mücadele etmeleri için destek vermiş olursunuz.

FAIRTRADE, ZORLA ÇALIŞTIRMAYI ENGELLER

Kölelik sözde yıllar önce kaldırıldı. Oysa bugün dünya çapında milyonlarca insan, kendi istekleri dışında çalışmak için sömürülmektedir. Fairtrade, bu kabul edilemez uygulamayı engellemek için çalışır.

Günümüzde 24,9 milyonu zorla çalıştırma ve 15,4 milyonu zorla evlendirme dahil olmak üzere tahmini 40,3 milyon insan modern kölelik yaşıyor. Kadınlar ve kızlar erkeklerden daha fazla risk altında. Göçmen ve savunmasız gruplar genellikle hedefte yer alır. Bunların büyük çoğunluğu, çoğu tarım veya inşaat işlerinde olmak üzere, bireyler veya işletmeler tarafından sömürülür.

Fairtrade, zorla çalıştırmayı ve her türlü sömürü ve istismarı tamamen kabul edilemez olarak görür. 

Modern kölelik bugün bile önemli bir insan hakları ihlali olmaya devam ediyor. Yoksulluk ve ayrımcılık, bu sömürünün temel nedenleridir. Fairtrade'i seçerek, çiftçileri daha iyi gelir elde etmeleri ve insan hakları ihlallerini kendi başlarına çözmeleri için desteklemiş olursunuz.

TARIM İŞÇİSİNE TABAN ÜCRET ŞARTI

Fairtrade standartları, işverenlerin geçim sağlayacak maaşı vermesi için ücretleri aşamalı olarak artırmasını gerektirir. Ayrıca, ücretlerin çok düşük olduğu ülkelerde işçilere koruma sağlayan Fairtrade Taban Ücret Şartı vardır.

ÇİFTÇİ VE İŞÇİ HAKLARI

İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi 70 yılı aşkın bir süre önce oluşturuldu, ancak milyonlarca çiftçi ve işçinin hakları yerine getirilmedi. Çiftçiler ve işçiler ‘Çalışan yoksullar’ arasındalar; uzun ve zor saatler boyunca çalışırlar, ancak aşırı veya orta derecede yoksulluk içinde yaşarlar. 

Fairtrade, çiftçileri ve işçileri güçlendirmek, sorumlu iş davranışını teşvik etmek ve küresel tedarik zincirlerinde insan haklarını koruyan politika reformlarını teşvik etmek için çalışır.

FAIRTRADE ÇEVREYİ NASIL KORUR?

Fairtrade ürünleri satmak için çiftçilerin toprak ve su kalitesini iyileştirmesi, zararlıları yönetmesi, zararlı kimyasalları kullanmaktan kaçınması, atıkları yönetmesi, sera gazı emisyonlarını azaltması ve biyolojik çeşitliliği koruması gerekir.